Zdecydowanie tak, bo każdy tydzień przynosi coś nowego.

Tylko w zeszłym tygodniu został upubliczniony list otwarty wielu znanych liderów biznesu technologicznego , naukowców i badaczy, wzywający do wstrzymania prac nad rozwojem sztucznej inteligencji i wskazujący jej ryzyka. Chwilę później włoski urząd ochrony danych osobowych zablokował dostęp do Chat GPT z uwagi na zagrożenia w obszarze prywatności.

A w tle trwają prace nad unijnym rozporządzeniem dotyczącym sztucznej inteligencji („Rozporządzenie AI”), które ma przynajmniej do pewnego stopnia zabezpieczyć obywateli Unii przed ryzykami związanymi z AI.

Zgodnie z Rozporządzeniem AI systemy AI zostaną podzielone na cztery grupy:

• Zakazane systemy AI – np. systemy kwalifikujące obywateli z uwagi na różne zmienne społeczne (social scoring);
• Systemy AI wysokiego ryzyka – ściśle regulowane i nadzorowane przez zewnętrzne organy nadzoru;
• Systemy AI średniego ryzyka – twórcy i korzystający będą musieli zapewnić pewien poziom transparentności informacyjnej dla końcowych użytkowników;
• Systemy AI niskiego ryzyka – znalazły się poza regulacją.

Jak to się ma do sektora finansowego?

Sektor finansowy, szczególnie w jego polskim wydaniu, jest jednym z najnowocześniejszych sektorów współczesnej gospodarki. Sektor ten ma niezwykły potencjał do wykorzystywania i rozwijania rozwiązań opartych o Systemy AI – od rozwiązań do komunikacji z klientami, przez procesy uwierzytelniania, wykrywania ryzyk, zarządzania HR, aż po zaawansowane systemy analityczne wspierające procesy inwestycyjne, ubezpieczeniowe i inne.

Oznacza to że wiele już wykorzystywanych przez sektor rozwiązań wpadnie w ramy Rozporządzenia AI, a ich producenci i profesjonalni użytkownicy będą musieli dostosować się do nowych wymogów.

Spełnienie wymagań Rozporządzenia AI będzie zapewne kosztowne i czasochłonne. Jak podpowiada doświadczenie (RODO, PSD2, inne) pojawienie się na horyzoncie tak kompleksowej regulacji wymaga wcześniejszego planowania zasobów osobowych, budżetów, zmian korporacyjnych, wsparcia zewnętrznych doradców, renegocjacji umów z dostawcami, itp. Natomiast brak dostosowania się do nowych wymogów potencjalnie wiąże się z drakońskimi karami finansowymi przygotowanymi na wzór kar znanych z RODO czy regulacji prawa ochrony konkurencji (procent od obrotu).

Odpowiadając na rosnące oczekiwanie przedstawicieli szerokiego sektora finansowego, razem z FinTech Poland postanowiliśmy powołać grupę roboczą sektora finansowego do spraw sztucznej inteligencji.

W ramach prac grupy postaramy się w pierwszej kolejności precyzyjnie ustalić, jakie obszary i jakie narzędzia stosowane przez sektor mają największą szansę zostać objęte przepisami Rozporządzenia AI. Mamy nadzieję, że inicjując dialog pomiędzy biznesem, ekspertami technologicznymi i departamentami prawnymi, uda nam się lepiej zrozumieć, a w konsekwencji poprawnie stosować, terminologię i wymogi Rozporządzenia AI.

Będziemy monitorować rozwój prac nad Rozporządzeniem AI, które nadal nie osiągnęło swojego ostatecznego kształtu i które ulega dość poważnym modyfikacjom w każdej kolejnej odsłonie.

Dzięki szerokiej reprezentacji przedstawicieli sektora finansowego, w tym przedstawicieli sektora fintechowego, chcemy wypracować wspólne dla całego rynku rozumienie nowych wymogów i standardy ich wdrożenia. Pokusimy się też o przygotowanie prostych narzędzi, które pozwolą przedstawicielom sektora ocenić własne ryzyka i oszacować zakres wymogów, który może dotknąć ich bezpośrednio.

Chcemy, żeby z efektów prac grupy roboczej mogły skorzystać również organy nadzoru i inne organy państwowe, które na pewnym etapie będą musiały wydać rekomendacje i wytyczne w związku ze sztuczną inteligencją i jej nową regulacją. Zależy nam na tym, żeby uczestnicy rynku nie zostali zaskoczeni takimi wytycznymi oraz żeby nie okazały się one dla nich niezrozumiałe.

Startujemy w kwietniu 2023. Pozwoli nam to śledzić finał prac legislacyjnych dotyczących Rozporządzenia AI (podsumowanie obecnego statusu prac dostępne jest tu) i wypracować standardy na samym początku okresu dostosowawczego, tak aby dać sektorowi finansowemu jak najwięcej czasu na harmonijne wdrożenie nowych wymogów.

Zapraszamy do współpracy.

Kuba Ruiz LL.M.

Adwokat & Senior Counsel

Bird&Bird